Inleiding Persistent Identifiers

Een Persistent Identifier (PID) is een unieke identificatiecode van een digitaal object die op een afgesproken plaats wordt geregistreerd. Hij blijft gegarandeerd werken, ook al verandert het webadres van een organisatie. Zo kun je ervoor zorgen dat de verwijzing naar een digitaal object (een scan, audiovisueel bestand, metadata record, etc.) altijd blijft werken. Ook als de bewaarlocatie of het webadres van het digitale object verandert.

Verschillende opties

Er zijn veel PID-systemen. Maar welk systeem is het meest geschikt voor jouw situatie? Kies je voor Archival Resource Keys (ARK’s), Digital Object Identifiers (DataCite DOI’s), Handle System, OpenURL, Persistent Uniform Resource Locators (PURL’s) of Uniform Resource Names (URN’s)? Elk systeem heeft specifieke eigenschappen en bepaalde voor- en nadelen. De PID-wijzer van het project Persistent Identifiers van het Netwerk Digitaal Erfgoed helpt bij het leren en nadenken over belangrijke PID-onderwerpen en wijst de weg bij het opstarten van een PID-selectietraject.

De PID-wijzer

Aan de hand van 25 stellingen leer je meer over belangrijke PID-onderwerpen en wijst de PID-wijzer je de weg bij het opstarten van een PID-selectietraject. Andere zaken dan deze 25 onderwerpen kunnen je uiteindelijke keuze beïnvloeden. Wellicht maak je onderdeel uit van een community met een sterke voorkeur voor een bepaald PID-systeem. Ook is het zo dat de PID-wijzer geen PID-systemen uitsluit, terwijl je mogelijk selectiecriteria hebt (zoals kosten, ondersteuningsniveau en formele standaardisatie) waardoor bepaalde PID-systemen zouden afvallen. Het doorlopen van de wijzer neemt ongeveer 20 minuten in beslag. Tussentijds en aan het eind van het programma kun je je resultaten opslaan.

Nederlands perspectief

De PID-wijzer is ontwikkeld voor de systemen die in Nederland het meest worden gebruikt: Archival Resource Keys (ARK, via de ARK Alliance), DataCite DOI (via DataCite Netherlands, TU Delft Library), het Handle System (via SURF i.s.m. het Europese EPIC-consortium) en URN:NBN (via de KB, Nationale Bibliotheek). Het internationale aanbod van PID-systemen is echter groter en complexer. DOI heeft naast domeinspecifieke (DataCite voor datasets, CrossRef voor publicaties, EIDR voor audiovisueel materiaal) bijvoorbeeld ook regiospecifieke Registration Agencies voor lokale ondersteuning, zoals in Japan, China en Italië. Handlediensten worden door meerdere partijen aangeboden en organisaties kunnen ook zelf een Handleserver hosten. Meerdere nationale bibliotheken in Europa hebben een URN:NBN-dienst opgezet en naast URN:NBN zijn er bijvoorbeeld ook de namespaces URN:ISBN, URN:ISSN, URN:IETF en URN:LEX. Daarnaast zijn er nog meer PID-systemen, zoals het document Overview of PID Systems December 2022 (PDF) aangeeft.

Verschillende perspectieven

Je organisatie kan verschillende soorten objecten beheren, zoals fysieke museumstukken en digitale kunst, of wetenschappelijke artikelen en bijbehorende datasets. In de verschillende afdelingen in je organisatie kan anders gedacht worden over de meest optimale toepassing van PID’s. De PID-wijzer helpt om deze verschillen inzichtelijk te maken. Het is raadzaam de PID-wijzer meerdere keren, en door verschillende afdelingen en collega’s te laten invullen. Bespreek de resultaten, en/of vul de PID-wijzer samen in. Je kunt de resultaten van de PID-wijzer bewaren en vergelijken.

Hybride oplossingen

Het kan voorkomen dat de diversiteit van de objecten en/of doelgroepen een hybride oplossing vereist. In dat geval geeft de PID-wijzer dat ook aan. Het is goed mogelijk twee PID-systemen tegelijkertijd te gebruiken. KNAW- en NWO-instituut Data Archiving and Networked Services (DANS) gebruikt bijvoorbeeld DOI naast URN:NBN.

Persistent identifiers in beeld

Het projectteam Persistent identifiers heeft 3 korte video’s gemaakt over het hoe en wat van persistent identifiers. Je kunt ze bekijken op YouTube:

  1. Wat zijn persistent identifiers?
  2. Kies de beste persistent identifier
  3. Implementatie van persistent identifiers

Je bent welkom om de video’s ook binnen je eigen organisatie te gebruiken of te verspreiden.

Meer informatie

Lees verder over de volgende onderwerpen op de betreffende websites:

Of praat mee over PID's op het pidforum.org.